Wpływ chorób dziąseł i przyzębia na zdrowie ogólne człowieka

 

Za choroby dziąseł i przyzębia w dużej mierze odpowiedzialny jest biofilm bakteryjny, który kolonizuje jamę ustną. Oprócz bezpośredniego, patologicznego wpływu na struktury jamy ustnej, może być również źródłem wielu chorób ogólnoustrojowych.

Co to jest biofilm bakteryjny?

Jest to skupisko bakterii, które dostają się do organizmu w planktonicznej formie i osadzają się na różnych powierzchniach, powodując miejscowe stany zapalne i mając wpływ na zdrowie ogólne człowieka. Z tego powodu biofilm może być źródłem nieprawidłowości w różnych układach: sercowo-naczyniowym, trawiennym, oddechowym i moczowo-płciowym. Ponadto, obserwacje naukowe wskazują również, że biofilm nie występuje wyłącznie pozakomórkowo, ale może również powstawać wewnątrz żywych komórek, przyczyniając się do rozwoju nowotworów[1].

Miażdżyca i choroby sercowo-naczyniowe

Szereg badań naukowych wykonanych w ostatnich czasach, wskazuje, że choroby przyzębia i choroby układu krążenia, w tym miażdżyca, są ze sobą istotnie powiązane. Argumentem za tym przemawiającym są bakterie jamy ustnej zidentyfikowane w obrębie blaszek miażdżycowych. Dodatkowo naukowcy stawiają hipotezę, że obecność biofilmu może przyczyniać się do zwiększonego ryzyka pęknięcia blaszki miażdżycowej, która przemieszczając się w obrębie naczyń, może stać się przyczyną zatoru i wywoływać np. zawał lub udar mózgu.

Infekcyjne zapalenie wsierdzia

Powszechnie przyjmuje się, że biofilmy bakteryjne biorą udział w infekcyjnym zapaleniu wsierdzia. Biofilm osadzając się na zastawkach serca, powoduje ich uszkodzenie, w konsekwencji czego dochodzi do powstania sterylnego skrzepu, do którego zaczynają przylegać bakterie, aż do momentu uformowania dojrzałego biofilmu.

Stany zapalne i infekcje dróg oddechowych

Zapalenie gardła lub krtani, często ma charakter wirusowy, ale 10–25% jest spowodowanych przez bakterie. Co ciekawe, badania wskazują, że biofilmy bakteryjne bytujące m.in. na powierzchni migdałków mogą również służyć jako rezerwuary dla infekcji w innych częściach układu oddechowego, a także w uchu środkowym[2].

Transmisja biofilmu z jamy ustnej do organizmu

Zapewne wiele osób zastanawia się, jak to jest możliwe, że bakterie bytujące na zębach mogą wpływać na działanie odległych tkanek i narządów. Dzieje się tak, ponieważ przyczyniając się do chorób dziąseł lub przyzębia, powodują uszkodzenie ich tkanek i zmniejszenie szczelności na poziomie błony śluzowej i naczyń krwionośnych. W wyniku tego chorobotwórcze bakterie przenikają do krwi i wraz z nią przedostają się do wszystkich komórek ciała, gdzie mogą wywołać określoną patologię[3].

Jak postępować w przypadku zmian w jamie ustnej?

Zmiany w jamie ustnej mogą szkodliwie wpływać na zdrowie całego organizmu, dlatego jak najszybciej należy podjąć się ich leczenia. Wśród częstych zmian występujących w jamie ustnej wymienia się np. afty czy owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej, w przypadku których leczenie można zacząć od zmniejszenia dolegliwości bólowych, co ułatwia wykonywanie prostych czynności takich jak: jedzenie, mówienie czy codzienna higiena jamy ustnej. W tym przypadku warto sięgnąć po preparat leczniczy, którego konsystencja i właściwości pozwalają na trzymanie się chorobowo zmienionej tkanki np. Anaftin. Jego składniki takie jak: poliwinylopirolidon (PVP) czy kwas hialuronowy, mają zdolność szybkiego tworzenia stabilnej warstwy, pełniąc funkcję bariery mechanicznej, natomiast aloes zwyczajny wspomaga naturalny proces gojenia.

Ponadto, jeżeli u danej osoby występuje nawracająca skłonność do pojawiania się aft, warto pomyśleć o wykonaniu dodatkowych badań np. morfologii z rozmazem, profilu hormonalnego, a także zawartości żelaza i wit. B₁₂, co może być przydatne w określeniu podstawowego problemu toczącego się w organizmie.

 

Referencje:

60. K. Vestby, T. Grønseth, R. Simm, L. L. Nesse, Bacterial Biofilm and its Role in the Pathogenesis of Disease, NCBI, Antibiotics (Basel).2020 Feb, 9(2), s. 59-60.

Nowak M. Opieka farmaceutyczna, październik/listopada 2019(5), s. 6-10.

 

[1] L. K. Vestby, T. Grønseth, R. Simm, L.  L. Nesse, Bacterial Biofilm and its Role in the Pathogenesis of Disease, NCBI, Antibiotics (Basel). Feb; 9(2), 2020, s. 59.

[2] M. Nowak, Opieka farmaceutyczna, październik/listopada (5), 2019, s. 6-10.

[3] L. K. Vestby, T. Grønseth, R. Simm, L.  L. Nesse, Op. cit., s. 59-60.